dinsdag 17 juni 2025

69 te vermijden valkuilen en aandachtspunten bij het kopen van een huis in Frankrijk

Update 24 mei 2025

 69 te vermijden valkuilen en aandachtspunten bij het kopen van een huis in Frankrijk

Tussen 1993 en 2015 zochten en kochten wij een aantal huizen in de Morvan. Ruim 30 jaar adviseerden wij landgenoten bij de aankoop van een huis in Frankrijk als bouwkundig en juridisch intermediair. Inmiddels zijn we met pensioen. 

Zowel bij onze eigen on(t)roerend goed activiteiten als bij die van opdrachtgevers zijn we veel situaties tegen gekomen die als mogelijke valkuilen kunnen worden beschouwd.

Kandidaatkopers moeten aan heel veel zaken denken, voordat ze een openingsbod doen. Onderstaande opsomming zou moeten worden afgevinkt, voordat er een openingsbod wordt overwogen.

1. De impulsieve aankoop

Kandidaat-kopers gaan op stap zonder doordachte checklist en vallen voor het eerste beste huis met liefde op het eerste gezicht, doen een ( veel te hoog) bod en komen later met de gebakken peren te zitten:

*de naaste buren hebben 13 jachthonden aan de ketting, maar waren tijdens de bezichtigingen toevallig op jacht.

*het aanpalende bosperceel is eigendom van een fervente jager , die er een jachthut gaat bouwen

* dat leuke smalle weggetje waar het huis aan ligt, blijkt in de weekenden en in de zomermaanden op de favoriete route te liggen van veel motorclubs

*de route rural achter het huis is geliefd bij crossmotor liefhebbers

*de afwezige buren blijken bij aanwezigheid een heel hoog Familie Flodder gehalte te hebben

*de locatie van het huis blijkt over een microklimaatje te beschikken met 50 % meer neerslag en mist dan het dal aan de andere zijde van de heuvel

*de boerderij ligt midden in een gebied dat als urbanisatie is aangewezen, over 10 jaar ligt die in een nieuwbouwwijk

allemaal zaken die bij het hanteren van een goede checklist, buurtonderzoek  en een bouwkundige keuring ( niet het DDT!) vermeden kunnen worden.

2. Het kopen via een Nederlandse of Franse makelaar

Ja ik noem het een valkuil, omdat ze vaak overbodig zijn en (te) veel geld kosten. Dat kan worden uitgespaard door op huizenjacht te gaan buiten de makelaardij om. Er zijn vele websites voor de verkoop P à P ( particulier à particulier) N.B. Een belangrijk deel van de onroerend goed transacties in Frankrijk gaat buiten de makelaardij om en dat aandeel is groeiend. En dan hebben we het nog niet eens over het kopen via een FOUTE makelaar, want die zijn er helaas nog steeds in Frankrijk. Veel kopers zijn heel tevreden met hun kostbare behulpzame makelaar en zijn  het dus helemaal niet eens met deze valkuil.

3.Er van uitgaan dat dat leuke goedkope boerderijtje op de website van makelaar X nog steeds beschikbaar is.

Vaak heb ik huurders/huizenjagers gehad die voor niets kwamen, dat boerderijtje was 3 maanden geleden al verkocht, maar bleef als lokkertje op de website staan. Of het was door een van de andere makelaars verkocht en nog niet bekend gemaakt.

4. Veel te hoog bieden

Vanuit Nederlands perspectief is de koper al vaak blij met een bedongen prijs van 10 % onder de vraagprijs. Er zijn in Frankrijk echter regio's waar het verschil in vraagprijs en de uiteindelijke verkoopprijs wel kan oplopen tot 50%. Dat kan vooral bij opknappers voorkomen. Kijk hoe lang een huis te koop staat. Is dat al jaren, dan is heel veel van de vraagprijs af te krijgen. Een extreem laag bod wordt vaak ten onrechte gezien als een belediging voor de verkoper.

5. Het kopen van grond die kadastraal nog niet is afgebakend.

NB de landmeter en wijzigingen in het kadaster zijn vaak duurder dan de waarde van de grond, dus koop bestaande kadastrale  percelen .

6. Het kopen van een opknapper als je niet meer dan 6 weken vakantie per jaar hebt.

Een actieve vakantie is leuk als je geen tijdsdruk kent. Ga er vanuit dat je niet meer dan 30 % zal realiseren van de activiteiten die je dacht te kunnen realiseren in de beschikbare tijd.  Een half afgebouwde opknapper wordt een  afknapper (meestal voor de vrouw des huizes) en zorgt voor relatieproblemen.

7. Het kopen van een opknapper als dat niet het ideaal is van beide partners ( zie ook hierboven)

8. Het willen hebben van veel grond, als je dat niet nodig hebt


Nederlanders hebben vaak landhonger omdat land thuis onbetaalbaar is. Het voor een habbekrats kopen van veel hectares lijkt leuk , maar kan ook een bron van kosten en arbeid opleveren. Weiland moet begraasd en onderhouden worden, bossen zijn aantrekkelijker en kunnen nog geld opleveren.

Koop vrij uitzicht over grond die door een ander( een boer) wordt onderhouden in plaats van de grond zelf.

9. Het doen van een bod zonder het Dossier Diagnostic Techniques te kennen en zonder bouwkeuring.

Vrijwel altijd zorgen keuring en DDT voor prijsdrukkende lijken of lijkjes uit de kast. Als de deal prijstechnisch al rond is, zijn die meestal niet meer bruikbaar.

10. Het kopen van een vakantiehuis met geleend geld

Komt men door omstandigheden in geldproblemen dan wordt het vakantiehuis een blok aan het been en moet het mogelijk met fors verlies worden verkocht. N.B. de prijzen in veel gebieden in Frankrijk liggen nog steeds tot 30 % onder het niveau van 2007. (in 2021-2022 is er van herstel sprake geweest doordat Franse stadsbewoners door de pandemie  de voordelen van het thuis online werken en van het goedkoop wonen op het platteland ontdekken.) Maar dat herstel ligt in veel delen van Frankrijk alweer achter ons,

11. Denken dat je van verhuur van een huis, een gite, of een B&B  (Chambres d Hotes) kunt leven

Er is een nog steeds groeiend overaanbod van gîtes en chambres d'hotes in Frankrijk. Alleen de zeer succesvolle exploitanten kunnen daar een goede boterham verdienen. Als bijverdienste geen probleem. Zelf hebben wij wel een aantal jaren kunnen leven van de verhuur van 2 gîtes, met een uitzonderlijke bezetting van 34 weken per jaar in een regio waar 10 tot 12 weken al als goed wordt beschouwd. Het kan dus wel, maar het te verhuren project moet een reeks plussen hebben ten opzichte van de concurrentie. Zie onze post : Randvoorwaarden voor de succesvolle exploitatie van een gite ( elders in deze blog.) Een aantal belastingwijzigingen per 2025 zullen de inkomsten uit verhuur verder reduceren.

12. Kopen van een huis in Frankrijk zonder de taal te beheersen

Lijkt een open deur, maar het aantal Nederlanders, zelfs die er permanent wonen, dat de Franse taal niet of nauwelijks beheersen is schrikbarend groot. Dan zal je er nooit echt integreren. Voor een vakantiehuis niet verschrikkelijk, maar als je er permanent wil wonen een (groot) probleem.

13. Huis kopen in een regio, buurt die je helemaal nog niet kent
Groot risico !
Dat kan een afknapper worden ! Ga altijd eerst een periode huren om de streek te leren kennen.

14. Een huis kopen in een gebied met alleen maar naaldhout

Tijdens de zonnige bezichtigingen leek het een ideale plek, maar bij bewolkt en regenachtig weer
kan voor veel mensen naaldhout deprimerend werken. Grote naaldhoutwouden trekken mist aan.
Dit is subjectief, maar het aantal mensen dat dit gevoel deelt, is bijzonder groot. Een loofhoutomgeving verandert veel sterker tijdens de seizoenen en geeft daardoor veel meer (positieve) impulsen.

15. Kopen van een huis in Frankrijk als er kinderen uit een voorgaande relaties zijn zonder de erfrechtelijke consequenties te kennen.

In tegenstelling tot Nederland zijn stiefkinderen volslagen derden voor een stiefouder in Frankrijk met het gevolg dat zij bij vererving van het Franse huis 60 % erfbelasting moeten betalen over de marktwaarde van het huis. Er zijn mogelijkheden om dit te voorkomen. Raadpleeg een deskundige of blogger dezes. Veel Franse notarissen zullen u hier niet voor waarschuwen en makelaars al helemaal niet.

Sedert 2015 kan je voor de vererving van je Franse bezittingen bij testament kiezen voor toepassing van het Nederlandse erfrecht. Onverlet blijft echter dat de erfbelasting wordt geheven naar Frans recht.

16. Kopen van een huis samen met een partner waarmee geen huwelijk of geregistreerd partnerschap of Franse PACS is gesloten. N.B. een  Nederlandse samenlevingsovereenkomst wordt erfrechtelijk in Frankrijk anders behandeld.

 Als punt 15,  ook 60 % erfbelasting. Ook dit is te voorkomen.

17. Erfdienstbaarheden ( servitudes)

Een recht van overpad (droit de passage) is de erfdienstbaarheid die in de praktijk de grootste problemen kan geven. Heeft u de keuze tussen een pand met en zonder dit servituut, kies dan altijd het pand zonder.

18. Geen sociale controle
de droomplek met 100 % privacy gevonden ? Droom wordt een nachtmerrie nadat het huis een paar keer is leeg geroofd.

Helaas komt dit op het platteland te vaak voor. Het dievengilde heeft een voorkeur voor plekken waar zij onbespied de boel kunnen plunderen, kunnen arriveren en vertrekken. Was de oogst goed, dan komen ze volgend jaar gewoon weer terug.
Komt het meest voor waar de vluchtweg gemakkelijk is, dus minder bij een doodlopende weg , waar op de hoek naar de doorgaande weg permanent bewoning aanwezig is.

Op mijn eigen checklist voor de huizenjacht staat "sociale controle" boven aan de lijst.

19. Niet  voor de koop kennis maken met de naaste buren

Veel kandidaat kopers laten aankloppen bij de directe buren na. Heel onverstandig, want deze kunnen uw toekomstig woonplezier maken of breken. Geen goed gevoel over deze buren? Niet kopen! Zijn het wel prettige mensen, dan kunnen zij kostbare informatie leveren over het beoogde pand: hoe lang staat het al te koop ? Waarom staat het te koop etc.

20. Geen vorstbestendige winterafsluiting van het watercircuit mogelijk

Weet u als koper hoe koud het in de winter in uw huis kan worden? In de Hoge Morvan hebben wij soms zeer strenge vorst. Indien de waterleidingen niet volledig kunnen worden afgetapt kunnen  leidingen kapot vriezen met als gevolg waterschade in het voorjaar en vooral kapotte thermostaatkranen. Vaak kan men alleen via een compressor het hele netwerk leeg blazen en leg vooral de douchekop in het bad en op de douchevloer. Vergeet ook niet een winterafsluit checklist te maken, 
(Ook de wasmachine en vaatwasser los koppelen en drainen). Een toenemend aantal 2e huiseigenaren verwarmt het Franse huis in de winter ook bij afwezigheid; flink kosten verhogend en lang niet altijd noodzakelijk.

21. Laten gebruiken van je weiland door de boer-buurman zonder tegenprestatie.
Indien een boer om niet een aantal jaren van je grond gebruik maakt, ontstaat een gebruiksrecht, dat je niet zo maar weer kan afnemen. Als je bv alleen laat maaien en 10 euro vraagt per rol gras/hooi ontstaat dat recht niet. Ook zijn er andere mogelijkheden om dit te vermijden , raadpleeg daarvoor je notaris.

22.  De vaste lasten : Taxe fonciere, taxe d habitation en eventueel rioolrechten

Informeer ALTIJD daarnaar voordat je een openingsbod uitbrengt. Overigens is een verhoging in de toekomst niet te voorzien. Wel gaan die lasten altijd fors omhoog bij verandering van de bestemming van een gebouw of delen daarvan. Bv bij het maken van een woonkamer in de stal, verandering van agrarische bestemming in een woonbestemming. N.B. de taxe d'habitation is afgeschaft voor hoofdwoningen, maar voor maisons secundaires niet !

23. Het kopen van een huis met een dak van asbestleien

Op zich is een goed dak van asbestleien geen probleem, ook niet voor je gezondheid. Behalve als je het onder hoge druk zou willen schoon spuiten. Het verwijderen van zo'n dak en het gecontroleerd afvoeren van de asbestleien zullen in de toekomst echter steeds duurder gaan worden. Hou daar rekening mee. Nu wordt er door dakdekkers in Frankrijk nog veel illegaal gestort. Kuil graven en zand erover. Dat gaat veranderen !!

24. Kopen van een huis uit een onverdeelde boedel
-een mogelijk risico

Het komt voor dat een erfgenaam een huis uit een erfenis verkoopt, terwijl er meer erfgenamen blijken te bestaan.  CDV al getekend ! Makelaar noch erfgenaam wisten dit niet, maar bij de controle door de notaris komt er boven water dat de erfgenaam nog bij hem/haar onbekende halfbroers of zussen heeft. Als die niet willen verkopen gaat de verkoop niet door. N.B. Wij maakten dit zelf ( 2x) mee bij ons derde en vijfde project,  Hier kwam het uiteindelijk goed. Maar we werden ook geconfronteerd met een Nederlandse, die op basis van de getekende CDV haar huis in NL had verkocht en de koop van haar droomhuis in Frankrijk niet doorging op basis van een met bovenstaande vergelijkbare situatie.

25. Er van uitgaan dat een getekend CDV een absolute garantie is voor de eigendomsoverdracht.

Zie hierboven 24. Onderneem dus geen onherroepelijke stappen voordat de acte authentique is gepasseerd.

26. Eigenlijk vloeit dat voort uit 25 : Ga niet aan het werk in of doe investeringen voor het huis, ook al is er toestemming van de verkoper, voordat de acte authentique is gepasseerd.
 

Er kunnen zich  altijd zaken voordoen die de verkoop ongedaan maken, zoals bij het voorval onder 24 genoemd het risico was.

27. Het kopen van een huis zonder aansluiting op een waterleidingnet, maar met een eigen bron.

Door de klimaatverandering komen er bij gortdroge zomers ( zoals in 2003 , 2015 en 2023 in de Morvan) bronnen voor het eerst sinds mensenheugenis droog te staan. Niet leuk als dat tijdens je vakantie gebeurt en helemaal vervelend als dat je maison principale is. Het slaan van een diepere bron die wel nog water leveren kan, is kostbaar en niet altijd mogelijk. Indien aansluiting op het drinkwaternet in theorie wel mogelijk is, kunnen de kosten daarvan extreem hoog uitvallen.

28. Het aanleggen van een grote arbeidsintensieve tuin  met veel borders rondom je Franse huis, terwijl dat landschappelijk gezien niet nodig is

Vooral bij huizen die alleen tijdelijk worden bewoond, is dit af te raden, tenzij men zich een tuinman kan veroorloven. Op een zitmaaier een paar duizend meter gazon maaien lijkt leuk, maar gaat na een paar jaar tegen staan en voor de periodes dat je er niet woont moet een dure maaier worden ingehuurd. Veel zeventigers wordt het tuinieren fysiek te veel en willen daarom van hun Franse huis af, terwijl dat zonder die tuin helemaal niet nodig zou zijn.

29. Er van uit gaan dat een goed DDT ( Dossier Diagnostics Techniques) betekent dat het gekeurde huis goed is

Dat is een absolute misvatting: het DDT zegt niets over de bouwkundige staat van het huis, de fundamenten, de muren, charpente of het dak. Een goed  DDT kan ook afgegeven worden bij een huis dat vrijwel op instorten staat, terwijl een slecht DDT een pand kan betreffen  met een groot potentieel dat als "gros oeuvre" nog in uitstekende staat is. Wil je zeker weten of het pand geen grote gebreken heeft, investeer dan in een bouwkundige keuring! Los hiervan kloppen DDT s niet altijd. er zijn nogal wat cowboys onder de keuringsondernemingen. Herhaaldelijk kom ik asbest tegen in huizen die volgens het DDT asbestvrij zouden zijn.

30. Een huis op het platteland kopen dat is geïsoleerd met glaswol

Alles wat leeft, loopt, kruipt , stinkt en wat lawaai kan maken ( slangen, loires, marters,fruitratten , muizen, hagedissen) is gek op glaswol . Helaas heeft St Gobain met Isover in F bijna een monopoliepositie en is Rockwool( steenwol) veel beperkter te vinden bij de bouwmaterialenhandel. Ongedierte maakt graag nesten in glaswol en die isolatie is in slechts een paar jaar bevuilt en grotendeels verdwenen, Terwijl het ongedierte de pest heeft aan steenwol, dat vaak decennia nog steeds onaangetast blijft. Zie ook onder mijn publicaties het artikel "Feest op Zolder".

Overigens geldt dit ook voor isolatie met hennepvezel of olifantengras, wel duurzaam en goed voor CO2 reductie, maar heel geliefd bij muizen en ander ongedierte.

31. Als uw  toekomstige droomhuis ligt in een risicovol gebied 

(bv overstromingen , aardbevingen, instabiele ondergrond) staat dat tegenwoordig vermeld onder in het DDT, onder het kopje ERP. Je kunt u alsnog van aankoop afzien- boetevrij binnen 10 dagen na ondertekening van het CDV-.Maar zelfs als het pand ligt in een zone die als veilig bekend staat , is het oppassen als het huis pal naast een lieftallig beekje is gelegen. Met de klimaatverandering worden regenbuien steeds heftiger en kunnen liefelijke beekjes in heel korte tijd veranderen in alles meeslepende woeste rivieren. Dus alleen kopen als het huis een fors aantal meters boven het niveau van de beek ligt en op voldoende afstand. Met name de afgelopen paar jaar heb ik dalen  onder water zien staan na forse onweers- en regenbuien, die sinds mensenheugenis nooit onder waren gelopen.

32. De taxe sur la plus value voor klussers die hun 2e huis zelf opknappen.

 In tegenstelling tot de 2e huis eigenaar die zijn huis laat opknappen door een erkende aannemer zijn er voor de Doe het zelver geen aftrekposten bij verkoop van het opgeknapte huis. Heb je een ruïne gekocht voor 10000 euro, er voor 100.000 euro materiaal en jaren werk in gestopt, je verkoopt het voor 150,000 euro dan betaal je over 140.000 euro "winst" de verschuldigde plus value tot 22 jaar na aanschaf en 30 jaar nog de sociale premies . Nadat het Europese Hof de Franse Staat een aantal keren heeft terug gefloten dat er geen sociale lasten opgelegd kunnen worden als daar geen rechten aan ontleend kunnen worden, zijn de tarieven en de titels van de belastingen weer gewijzigd. Het maximale tarief bedraagt nu 19 resp 7,5 % , dus 26,5 % over de zg winst. Doe het zelvers moeten dus een lange adem hebben en hun huis decennia in eigendom houden willen ze niet voor een belangrijk deel voor de Franse fiscus hebben gewerkt. Of maak in dit voorbeeld van je maison secundaire een maison principale en wordt Frans ingezetene om geen slachtoffer te worden van deze gelegaliseerde diefstal.

33. Het kopen van een pand waarop ( nog) geen woonbestemming is verleend,

 bv een grange, die je wil verbouwen tot woning. Het kan zijn dat hier geen certficat d'urbanisme wordt verleend omdat het te ver verwijderd is van de dichtst bij zijnde brandpomp, te ver ligt van de nutsvoorzieningen of te ver ligt van een bewoonde hameau. Je kan natuurlijk in de compromis de vente de verlening van het c.u als voorwaarde opnemen. N.B. de 10 dagen boetevrij annuleren van het cdv geldt alleen voor de aankoop van woningen , niet voor de aankoop van een grange of bedrijfsgebouw. Als onder 27, de kosten van ansluiting op de nutsvoorzieningen kunnen prohibitief zijn.

34. De aanbetaling storten op de rekening van de makelaar in plaats van de notaris, Gaat de makelaar failliet voordat de overdracht plaats heeft gevonden, dan is het geld kwijt. Bij de derden rekening van de notaris staat de aanbetaling veilig.

35. Een lokatie met harde wind 

 Beoordeel of het beoogde pand niet op een plek ligt waar het vaak heel hard waait en laat het dus niet bij die ene toevallig windstille bezichtiging, Een huis inde luwte is aantrekkelijker dan een waar de sla van je bord afwaait.

36 . Het kopen van een huis waar op korte afstand een windmolenpark is gepland 

of zou kunnen worden gepland. Informeer je op de mairie en op internet of er in de regio al plannen bestaan en zijn goed gekeurd. In noord Frankrijk is het merendeel van de optimale gebieden al vol gezet, nu rukken de vaak internationale exploitanten op naar het midden en zuiden en zelf de Parcs Naturelles zijn er niet van gevrijwaard. Hoe dichter de bebouwing , hoe minder groot risico. Koop je iets in the middle of nowhere en zijn er te weinig mede-benadeelden om een tegenlobby mee te organiseren dan is dit een risico om over na te denken. Dit geldt evenzeer voor zonneparken en ondergrondse opslag van kernafval.

37. De cave

Bij een huis met een cave, een gewelfde kelder, extra opletten of de cave geen scheuren vertoont en de het gewelf intact is. Als de cave instort, implodeert vaak het hele pand. Zelfs een leek zou dit kunnen zien, maar dit komt bij een bouwkundige keuring meteen boven water. Een cave is in de praktijk vaak eerder een last dan een lust.

38. Het zonder zwaarwegende redenen kopen en onderbrengen van een huis in een SCI.

 (Societe Civil Immeubiliere ) De Franse onroerend goed bv, onbekend in het Nederlandse recht. De administratieve en fiscale nadelen van een SCI wegen vaak niet op tegen de zogenaamde voordelen. Er zijn advocaten en notarissen die in een SCI een verdienmodel hebben gevonden.. Laat je niet zomaar een SCI aansmeren, maar verdiep je er grondig in om te beoordelen of het wel zinvol is in de specifieke situatie. Er staat een goed draadje over de voor- en nadelen van een SCI op nederlanders.fr uit 2018.  Gelukkig zijn er steeds meer notarissen en Frankrijkjuristen die de SCI afraden. Conclusie : NIET DOEN !! 

39. ( aangevuld in september 2023) Het kopen van een goedkoop klushuis met het idee dat ooit met winst te kunnen verkopen.

Los van de onder valkkuil 32 genoemde plus value bij de verkoop van een 2e woning is het huidige extreem hoge prijspeil van bouwmaterialen in Frankrijk er de oorzaak van dat het totaal aan benodigde investeringen om een klushuis te renoveren tot comfortabele (vakantie-)woning snel hoger kan uitkomen dan de prijs van een vergelijkbare woning , die instapklaar is. Dus begin je aan een klushuis ( zelf kan ik dat niet laten!), doe dat dan niet met winstoogmerk.

Valkuil 40 tot en met 69

Deze 39 valkuilen vormden voor vele duizenden kandidaat-kopers een soort van gratis ongestructureerd advies. Het hele koopproces, inclusief de punten van aandacht (waaronder de volgende 30 valkuilen) , is terug te vinden in 'En Pierre' Koop-en Renovatiegids voor een Franshuis van natuursteen. Vanaf heden beschikbaar en te bestellen vis de blog https://enpierre.blogspot.com



woensdag 4 juni 2025

De Morvan , van de Romeinen tot vandaag

 

De Morvan- van de Romeinen tot vandaag......

Het is moeilijk voor te stellen, maar de Morvan heeft periodes gekend met een bevolkingsdichtheid die veel hoger was dan eind 20e eeuw het geval is.

En ook de beschaving, de uitgeoefende ambachten en de handel lag aan het begin van onze jaartelling op een veel hoger niveau dan het geval was tot laat in de 19e eeuw.

Hoofstuk 1

Bibracte ,  Julius Caesar, Vercingetorix, Augustus en Autun

De versterkte stad Bibracte werd waarschijnlijk gebouwd in de 2e eeuw voor Christus. Het zg  oppidum bestrijkt een oppervlakte van 200 ha, waarvan een 40 ha was bebouwd. Het bevindt zich in de huidige gemeente St Leger sous Beuvray boven op de Mont Beuvray  en is een van de rijkste archeologische vindplaatsen van Europa, waar al meer dan een eeuw archeologen bezig zijn met het blootleggen van de fundamenten van wat ooit een welvarende ommuurde stad was met 10.000 inwoners..

 Bibracte was de hoofdstad van de machtige Keltische stam der Headuinen. De verhalen van Asterix en Obelix vinden in feite hier in de Morvan hun oorsprong en niet op de plek die in hun boeken is getekend.

De stam van Vercingetorix  had lang een prima verstandhouding met de Romeinen en deden in 58 vC  zelfs een beroep op Julius Caesar , om de expansiedrift van de Helveten in westwaartse richting te stoppen , Deze werden door de Romeinse legioenen verslagen en terug naar Helvetica ( later onderdeel van het Romeinse Rijk) gejaagd. Caesar bezoekt in dat jaar Bibracte en sprak zijn bewondering uit over de constructie van de Gallische muren rondom de stad.* Hij schrijft dit in zijn voor gymnasiasten vandaag nog steeds verplichte standaard werk De Bello Gallico- Over de Gallische Oorlog.

In 52 vC besloten de verenigde Gallische stammen onder leiding van Vercingetorix echter in opstand te komen tegen de Romeinen. 300.000 Galliërs werden uiteindelijk door 80.000 Romeinen verslagen bij het oppidum Alesia. Vercingetorix werd nog jaren lang vernederd door als krijgsgevangene te worden meegesleept in de triomftochten van Julius Caesar. Hij werd uiteindelijk dood gemarteld.

In 15 vC heeft keizer Augustus op 30 km ten oosten van Bibracte

 Augustodonum ( Autun) gesticht om de macht van de Romeinen ook in cultureel opzicht te bevestigen op het kruispunt van heirwegen, door consul –generaal Agrippa aangelegd. Zelfs de Hoge Morvan werd  destijds doorkruist door een aantal Romeinse wegen. Slechts een gedeelte daarvan is op kaarten bekend gebleven.

In de eeuw daarna ontvolkte Bibracte ten gunste van Autun.

Autun heeft nog veel bouwwerken uit de Romeinse tijd, een deel der stadspoorten is nog intact, het Romeinse stadium en de Janustempel bestaan nog steeds.

Opmerkelijk is dat het donkere marmer waaruit de laatsten zijn opgebouwd afkomstig is van een marmergroeve pal onder mijn eerste project in Champrobert. Een kleine 40 kilometer van Autun verwijderd. Het enige transportmiddel dat zelfs tot in de 20 eeuw in de Morvan werd gebruikt was de ossenkar, getrokken door 2, 4 en zelfs 6 ossen.

De autochtone bevolking bleef door de eeuwen heen een patois, een dialect spreken, dat gekenmerkt werd door een grote Romeinse invloed. Helaas is dat dialect inmiddels uitgestorven. De hoogconjunctuur ten tijde van Caesar is  terug te vinden in de bouwwerken in Bibracte.

Frankrijk mag dan al weer een republiek zijn in de 20e eeuw, veel Franse presidenten hebben koninklijke allures. Zo had Francois Mitterand (1916-1996), een stukje land op de Mont Beuvray gekocht waar zijn mausoleum zou moeten komen op historische grond. Zijn vrouw zei echter voor zijn dood : Hou op met die onzin, je wordt gewoon bijgezet in het eenvoudige familiegraf in je geboorteplaats Jarnac. En zo geschiedde.

*een stuk Gallische muur is opnieuw opgebouwd op de archeologische site

Hoofdstuk 2

De Middeleeuwen

 De metaalbewerking, de handel en zelfs het wegennet gedurende de Romeinse periode zijn tijdens de vroege Middeleeuwen geheel uit de Hoge Morvan verdwenen. De keuterboertjes annex houthakkers woonden zeer geïsoleerd en hadden geen tot nauwelijks contact met de omringende regio’s waar de vooruitgang wel plaats vindt.

Ook de clerus waagt zich gedurende 1,5 eeuw in de late Middel eeuwen niet in de Hoge Morvan.. De bisschoppen van Seaulieu durfden lang hun parochies in de Hoge Morvan niet te bezoeken uit hun angst voor struikrovers en het barre klimaat in de Hoge Morvan.*

Volgens overlevering waren de winters in de Morvan streng en extreem lang. De dichte wouden hielden de sneeuw vast van november tot mei en zorgden voor een micro klimaat dat berucht was in de omringende regio’s : mauvais temps , mauvais gens en andere variaties : mauvais vents, mauvais temps, gezegden die de eeuwen overleefd hebben.

De bewoners van de Hoge Morvan kenden een hoge mate van endogamie , hadden maar spaarzaam contact met de buitenwereld en stonden ook daardoor totaal niet open voor ontwikkelingen die elders in Frankrijk relatieve welvaart  brachten.  Na de ondergang van het Romeinse Rijk tot de 19e eeuw was hier sprake van  volledige stilstand.

De keuterboer in de Morvan kon heel lang nauwelijks voorzien in voldoende voeding voor zijn eigen gezin. Hongersnoden deden zich voor in 1694, 1741 en 1771 nadat  het eigen schaarse vee noodgedwongen was opgegeten.

*le Morvan, etude de geographie humain, Cpt de Levainville 1907

De 19e eeuw Koopkrachtontwikkeling

Tot midden van de 19e eeuw woonden de Morvandiaux en Morvandelles in hutten op de zuid-zuidhellingen van de heuvels en ook vandaag nog is zichtbaar dat er nooit woningen zijn gebouwd op de koudere noordhellingen,

Het wegennet dat in de Romeinse tijd nog goede verbindingen met de rest van de wereld had gegeven was door verwaarlozing door adel en clerus geheel verdwenen,  De Industriële Revolutie ging voorbij aan de Morvan en dat is zelfs vandaag nog herkenbaar.

Pas midden in de 19e eeuw werd de Morvan uit haar geïsoleerde positie gehaald en werd de koopkracht er verbeterd. Onder Napoleon III ( 1848 -1852 President, 1852-1870 Keizer )werd de Morvan ontsloten door wegen  en werd er een begin gemaakt van een spoorweg netwerk.

Veel van de huidige holle routes rurales, vaak zwaar geaccidenteerd, waren de verbindingswegen tussen de hameaux en alleen begaanbaar te voet of per ossenkar. Totaal ongeschikt voor de door paarden getrokken postkoetsen. Zo werd het tracé van de D 299 tussen le Sanglier en le Niret aangelegd voor de postkoets en was het smalle weggetje  door het dal de oorspronkelijke weg.

Dat de Morvan uiteindelijk een heel acceptabel netwerk van postkoetsverbindingen kreeg wordt geillustreerd door het grote aantal panden in de verschillende dorpen waar op een gevel nog de tekst Hotel de la Poste terug te vinden is.

Een belangrijke oorzaak voor de inkomensverbetering van de bevolking  was de grondverbetering door toevoeging van kalk (chaulage) sinds 1834.  Hierdoor konden niet alleen basic gewassen als  rogge, gerst en haver qua opbrengst sterk verbeteren, maar ook gewassen met hogere toegevoegde waarde, zoals tarwe, geteeld worden. ( 1840-1851) De simpele houten ploeg werd vele eeuwen later dan elders ingeruild voor de ijzeren keerploeg ( le brabant) en die zorgde samen met kalk voor een beter leven.  De Morvanse boer kon eindelijk een deel van zijn oogst gaan verkopen, waar hij daarvoor eeuwenlang nauwelijks kon voorzien in voldoende voedsel voor zijn eigen gezin.

Onder Napoleon III werden de beloften van de Franse Revolutie een halve eeuw nadien waar gemaakt: pachters van clerus en adel konden hun gepachte grond goedkoop verwerven en bouwden daarop zelf hun fermettes. In Champrobert ( Larochemilay) gebeurde dat met door de staat verkochte bouwmaterialen uit het in 1795 gebrandschatte  chateau . Zo zijn in bijna alle fermettes in dit gehucht de poutres , de hoekstenen en de pierres de tailles vele eeuwen ouder dan de fermettes zelf.

Drie economische factoren die uniek zijn voor  ontwikkeling van de Morvan worden hieronder apart behandeld :

De flottage

De nourrices

De Petits Paris

De enige economische activiteit die de Morvan al voor de 19e eeuw verbond met de wereld daar buiten was de houtexport : brandhout en bouwhout.

Vanaf de 16e eeuw werd de Morvan ontdekt als brandstof leverancier voor het snel groeiende Parijs.

Hoofdstuk 3

Le Flottage-houtvlotten  van de Morvan naar Parijs

Gedurende 3 eeuwen is de brandstof productie voor Parijs verreweg de belangrijkste economische activiteit en inkomensbron geweest voor de bewoners van de Hoge Morvan.

De snelgroeiende bevolking van Parijs moest de brandstof voor koken en verwarming van steeds grotere afstand halen en de wel nabijgelegen bossen van de koning waren strikt verboden om haardhout uit te halen. De houthandelaren van Parijs kenden de Morvan als bron van prima brandhout en  kregen begin 1500  vergunningen van de overheid om de mogelijkheden van transport over water van de Morvan naar Parijs  te onderzoeken en te ontwikkelen.



Het eerste grote houtvlot , geheel opgebouwd met op maat gekapte stammetjes, dat stroomafwaarts naar Parijs werd gestuurd, arriveerde in Parijs in april 1547.



De houthandelaren ontwikkelden de waterwegen steeds verder stroomopwaarts door het verbeteren van de rivier- en beekbeddingen en het bouwen van reeksen van stuwvijvers (etangs) langs de oevers . De grote massa’s water die bij het openen van de stuwen vrijkomen , zorgen voor het transport van de losse stammetjes naar de Yonne en de Cure en verder in de vorm van vlotten naar de verzamelhaven van Clamecy.



Het ontginnen van de bovenlopen van Yonne en Cure ging door tot beken waarvan we ons vandaag nauwelijks kunnen voorstellen dat daarover grote hoeveelheden hout stroomafwaarts door het water werden meegevoerd .In 1587 reikte het transportnetwerk Chateau Chinon en Arleuf.  Zelfs de Dragne tot Villapourcon gaf uiteindelijk toegang tot het netwerk.

De aankoop van de stammen vond plaats eind oktober en dan  werden die voorzien van een merkteken van de handelaar. In november werden de stammen in de beken gegooid en afgevoerd naar de Yonne of de Cure, nadat de sluizen  van de etangs waren open gezet.  Daar werden de stammen op de oevers getrokken  en gestapeld. Zodra al het hout was gearriveerd werd een datum vast gesteld voor het formeren van vlotten richting Clamecy.  Het transport naar Clamecy duurde 20 uur , hier gingen de stammen wederom op de wal om te drogen en per handelaarsmerk te sorteren.

Het drogen duurde ca 6 weken voordat de stammen weer te water gingen voor het maken van de  grote vlotten en de lange reis naar Parijs. Indien het vochtgehalte te hoog zou worden ,beperkt dat het drijfvermogen en bovendien de waarde van het hout.

Een vlot heeft de standaard afmeting van 4 x70 meter. Er staat een overdekte schuilplaats op en het wordt bemand door 6 tot 8 man. De reis naar Parijs duurt 20 etmalen non stop. Aangekomen in Parijs wordt de bemanning betaald en gaat te voet in 4 dagen weer terug naar de Morvan.



De flottage bereikte haar hoogtepunt tussen 1795 en 1815 met meer dan 1.000.000 steres haardhout per jaar. Daarna begon steenkool marktaandeel te winnen, eerst heel geleidelijk, maar vanaf 1850 versneld. Ook het transport per trein en per schuit ging het transport per vlot vervangen. In 1923 vond de allerlaatste flottage plaats.


In 2016 heeft men de flottage nog een keer als toeristische happening georganiseerd , te vinden op Youtube onder :  Flottage du bois: une longue tradition francaise. Er zitten spectaculaire scenes in !



De rol van de Morvan als brandstof leverancier van Parijs was door de opkomst van steenkool eigenlijk rond de eeuwwisseling al uitgespeeld en dat was een van oorzaken van de verdere bevolkingsafname van de Hoge Morvan .


Hoofdstuk 4

Les Nourrices- Een moedermelkindustrie

Napoleon Bonaparte startte onbewust in 1811 een ontwikkeling  die vanaf ca 1850 een hype werd onder de bourgeoisie van Parijs en die duurde tot  omstreeks 1920.

Op advies van zijn artsen zocht Napoleon een min in de Morvan om zijn zoon Napoleon II (de koning van Rome) te zogen. Hij vond die in Dun les Places in 1811.

In de decennia daarna ontstonden 2 soorten nourrices :

Nourrices sur lieu, die moederloze baby’s ( ook vallend onder de zg  Petits Paris*) zoogden en bleven wonen in de Morvan ; zij werden betaald door de Assistance Publique.( de Kinderbescherming)


vertrek van de nourrices met hun baby van de Assistance uit Parijs naar de Morvan







Nourrices sur place, die verhuisden naar Parijs om daar een baby in het gezin waar het geboren was te zogen. Vaak bleven zij daar nog langere tijd als kindermeisje. Deze nourrices werden betaald door de welvarende bourgeoisie.



Hun eigen baby bleef achter in de Morvan onder de hoede van buren of grootouders. De vader van de baby  (voor zover bekend)   verbleef meestal ook gedurende lange periodes buiten de Morvan , als flotteur of als galvacher, transporteur met een door 2,4 of 6 ossen getrokken vrachtkar.

De nourrices sur place verdienden 2x zo veel als de nourrices sur lieu. Zij vormden een van de belangrijkste economische factoren voor de Morvan tussen 1850 en 1920, waarbij gedurende diezelfde periode de houtproduktie voor Parijs  via de flottage extreem in belang afnam.

Eenmaal uitgediend , keerden de nourrices met hun spaargeld terug naar de Morvan en investeerden in de renovatie en nieuwbouw van de boerderijen in de Morvan. Waar de oorspronkelijke boerderij in de Morvan bestond uit slechts 1 kamer , een stal en een wagenschuur onder 1 dak  bedekt met roggestro ,heeft het zogenoemde maison de lait al meer dan 1 kamer en heeft lei als dakbedekking. Ook werd een Maison de lait gebouwd door professionele artisans -import metselaars- en was dus geen doehetzelf product, zoals de chaumieres

De nourrices uit de Morvan zijn niet beperkt gebleven tot Parijs, maar werden zelfs een exportprodukt : de latere Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt is gezoogd door een min uit de Morvan.

*Musee des nourrices et des enfants de lAssistance Publique , Alligny en Morvan

Hoofdstuk 5

Les Petits Paris- de kleine Parijzenaars 

Het gehucht waar wij in 1993 neerstreken, Champrobert ( Larochemillay)  kende destijds negen permanente inwoners. Drie daarvan bleken  van oorsprong weeskinderen uit Parijs, die bij pleegouders in de Morvan zijn opgegroeid.  Een nog hoger percentage van de huidige Morvandeaux en Morvandellles blijkt geheel of gedeeltelijk af te stammen van weeskinderen uit Parijs, hier geplaatst door de Assistance Publique ( Kinderbescherming) tussen 1807 en 1970.  De publicaties over de aantallen kinderen lopen sterk uiteen : Van ca 50.000 tot  veel meer dan 100.000.



De Assistance Publique  werd opgericht in 1630 ter bescherming van in de steek gelaten kinderen, vondelingen en weeskinderen. Vanaf begin 19 e eeuw werd de Morvan als weeshuis ontwikkeld door de Assistance Publique, in eerste instantie voornamelijk door de vestigingen van Nevers en Parijs, later hoofdzakelijk door die van Parijs.


baby wordt achter gelaten in vondelingenluik


 Voor de  armlastige keuterboertjes in de Hoge Morvan  werd het pleeggeld een welkome aanvulling op hun inkomen. Er zijn pleeggezinnen bekend die in de loop der jaren wel tot 30 pleegkinderen in huis hebben genomen. Niet alleen het pleeg geld was een inkomensbron, ook de gratis arbeidskrachten op de akker vormen een  van de redenen dat de elders ingetreden mechanisatie van de landbouw in de 19e eeuw in de Morvan niet of nauwelijks penetreerde.

Vanaf 1807 moesten de Petits Paris vanaf zeer jonge leeftijd (nota bene vanaf  3 a 4 jaar !)  in grote groepen de reis naar de Morvan te voet af leggen. Weinig is er gepubliceerd over het feit dat in de beginjaren 70 tot 80 % van die kinderen bezweken door uitputting.* Ook de kindersterfte onder hen bleef gedurende een groot deel van de 19e eeuw hoger dan in de rest van Frankrijk. Een studie van ene dr Charles Monot gaf aan dat 33 % van de pleegkinderen stierf tussen 8 dagen en 3 maanden na aankomst.

 Tot de leeftijd van 13 jaar kreeg elk kind een uniform kleding pakket, waardoor de Petits Paris heel lang uiterlijk als zodanig  herkenbaar bleven .



elk petit paris was genummerd en moest een dergelijke halsketting om

De geschiedenis van de Petits Paris kent uitersten, van liefdevolle opname in een gezin tot uitbuiting, kindermishandeling en seksueel misbruik.

Veel van de pleegkinderen werden door de pleegouders geadopteerd. Deels had dat ook een financiële achtergrond. Er werd een extra premie voor uitgekeerd en vanaf de leeftijd van 13 jaar moest het pleegkind  worden betaald voor zijn of haar arbeid en de eigen kinderen niet.

Vanaf ca 1850 is de  geschiedenis van de Kleine Parijzenaars en de Nourrices **     ( de Voedsters) voor een deel met elkaar verweven. De zg nourrices sur lieu kregen al eerder moederloze baby’s van de Assistance Publique ( de Kinderbescherming) onder hun hoede in de Morvan. 

Om een indruk te krijgen van de hoeveelheden weeskinderen die jaarlijks werden opgenomen ; tegen het einde van de 19e eeuw nam alleen al de gemeente Chateau Chinon 3000 pleegkinderen per jaar op. *

Tot 1907 betaalde de Assistance Publique  55.000.000 francs aan pleeggeld in de Morvan  en dat was een der belangrijkste economische factoren in de 19e eeuw naast de melkproductie van de nourrices in de hoofdstad.

De Morvan als weeshuis van Parijs is door gegaan tot 1970 en wij hebben zelf een belangrijk deel van het avontuurlijke leven van een van de allerlaatste Petits Paris mogen mee maken.

Zijn levensverhaal vormt de basis van een boek dat-bij leven en welzijn- in 2026 voltooid zal zijn .

*bron le Morvan, Etude de geographie humaine 1907 Cpt de Levainville

** Sans Traces,  over het leven van een der laatste Petits Paris. Van zanten isn

Hoofdstuk 6

De ontvolking van de Morvan 1850-1945

Ondanks de import van de Petits Paris is de ontvolking van de Morvan door gegaan tot en met W.O. 2.

Met het openen van de infrastructuur rond 1850 gingen veel Morvandiaux en Morvandelles op zoek naar een beter leven buiten de Morvan, (economische vluchtelingen avant la lettre)  De overgang in Parijs van hout uit de Morvan naar steenkool was verantwoordelijk voor nieuwe werkeloosheid en dus armoe in de Morvan. Voor veel mannen was dienst nemen in het leger een van de weinige mogelijkheden om brood op de plank te krijgen.

Er is geen regio in Frankrijk waar meer mannelijke inwoners sneuvelden in de loopgraven van W.O 1 ( la Grande Guerre)  per 100 inwoners dan de Morvan.

In veel dorpen in de Morvan was het aantal levende inwoners in 1995 kleiner dan het aantal gevallenen Pour La Patrie op het gedenkteken op het dorpsplein.

Heel herkenbaar was ook dat er na 1870  geen of nauwelijks nieuwbouw werd gerealiseerd in de Morvan tot eind 20e eeuw. (met uitzondering van maisons de lait tot begin 1900) Pas vanaf begin deze eeuw zie je in de Morvan meer en meer nieuwbouw. Zo vreemd is dat niet, want renovatie van een fermette is duurder en het qua energieklasse upgraden boven classe E maakt het nog een stuk duurder….

Hoofdstuk 7

Le Morvan, Complet pour Hollandais?!

Bij onze eigen komst in de Morvan in 1993 stonden de meeste dorpen en gehuchten op enkele operationele veeboerderijen helemaal leeg.

De eerste Nederlanders die de leegstand als opportunity zagen, kochten verlaten panden in de jaren 80-90 op voor heden onvoorstelbare prijzen : voor de 5000 euro van heden kocht je een prima pand. Waar Parijzenaars nog vaak een pand van hun Morvanvoorouders uit nostalgische overwegingen als familie bezit hebben vast gehouden, zijn de buitenlanders verantwoordelijk voor het behoud van het bouwkundig erfgoed van de Morvan. Tussen 1990 en 2020 werden ontelbare leegstaande panden tegen steeds hogere prijzen gekocht en gered-gerenoveerd door Nederlanders, Belgen en in mindere mate Duitsers en Britten.

Een niet te verwaarlozen aantal onder hen heeft zich permanent gevestigd in de Morvan en het steeds groeiende aantal vakantiehuizen in de verhuur heeft toerisme de belangrijkste economische factor van de Morvan gemaakt.

De renovatiedrift van de buitenlandse kopers geeft al 4 decennia een boost aan de handel in bouwmaterialen. Aannemers, metselaars een dakdekkers worden er rijk van en er blijft al jaren een chronisch gebrek aan goede ambachtslieden.

Het aantal resterende leegstaande fermettes is anno 2023 heel beperkt geworden. Met de explosieve stijging van de prijzen van bouwmaterialen, gecombineerd met de gelegaliseerde diefstal die de taxe sur la plus value op de doehetzelver pleegt, is het zelf opknappen van een ruïne alleen nog maar weg gelegd voor de doe het zelver die er na renovatie zijn maison primaire van maakt.

Zelf was ik grotendeels weg uit de Morvan tussen 2015 en 2021. Bij terugkeer was ik verbaasd over de enorme groei van Nederlandse en Vlaamse permanente inwoners van de Morvan in de afgelopen jaren. Al  in 1997 stond er op de achterzijde van een verkeersbord bij Chateau Chinon: Complet pour Hollandais.

Volgens mij heeft niemand zich daar wat van aangetrokken….. ! Gelukkig hebben ook de Fransen zelf door de coronajaren de weg terug gevonden naar de Morvan.


 Mr Bram van Zanten

bram@van-zanten.com

https://ophuizenjachtindemorvan.blogspot.com

https://traditioneelvoegenmursenpierres.blogspot.com


'En Pierre’  

Koop- en Renovatiegids voor  een Frans huis van natuursteen

En Pierre is een poging tot het overzichtelijk samenvatten van 31 jaar ervaring in Frankrijk met de aankoop en renovatie van panden van natuursteen .

Het boek is een samenstelling van schrijfsels - gelardeerd met anekdotes en columns - uit het verre en recente verleden: een mix van adviezen voor huizenjagers - kandidaatkopers, en voor eigenaren- klussers .

het bevat tevens woordenboekjes met de meest relevante Franse termen  (F-NL)in het aankoopproces en met Franse bouwtermen (NL-F).

Nu verkrijgbaar, bestel via https://enpierre.blogspot.com

 

 

 

 

 

 



vrijdag 23 mei 2025

"En Pierre" Koop- en Renovatiegids voor een Frans huis van natuursteen

                                                                   Bram van Zanten


                                 En Pierre





Koop en Renovatiegids 
voor een Frans huis van natuursteen

Binnenkort verschijnt deze gids. Allen, die zich al aangemeld hebben om bericht te ontvangen zodra het boek van de drukpers afrolt, zullen
een nieuwsbrief ontvangen met de mogelijkheden van bestellen en bezorgen in Nederland en Frankrijk. Wij doen de uitgave en distributie volledig in eigen beheer om het boek betaalbaar te houden.

Hieronder vind je de inhoudsopgave van de gids, zodat je in detail de onderwerpen kan zien die worden behandeld.

                                                         INHOUD

   Voorwoord

   Introductie

   Het Franse avontuur

   DEEL I

De huizenjacht:

Het aankoopproces

Stap 1: De regio

Stap 2:  De aankoopstrategie

Kopen via een makelaar of rechtstreeks van de eigenaar

Lokkertjes

De makelaarscourtage

Soorten makelaars

Stap 3: De bezichtiging

Locatie

Mogelijke minpunten

Veel grond

Gebruik door derden, om niet, huur of pacht

Landmeter, géomètre en kadasterkosten

Naaldhout

Uitzicht

Recht op uitzicht bestaat niet!

Stap 4: Het biedproces

Het risico van te hoog bieden

Offre d’achat of proposition d’achat

Het voorlopig koopcontract- compromis de vente (CDV

De procedure zonder haken en ogen

De procedure met onverwachte belemmeringen

Uiterste datum passeren transportacte

Een van de verkopende partijen is niet handelingsbekwaam of staat onder curatele

Onbekende erfgenamen bij 

Voorkoopsrecht SAFER- droit de preemption

Promesse de vente

De notaris

 

Notariskeuze

Afwijkende eigendomsvormen

Copropriété

SCI

Clause tontine

Viager

Viager occupe/viager libre

Bouwkundige en technische keuringen

DDT dossier de diagnostic technique

ERP Etat des risques et des pollutions

SPANC septic tank en zuivering

Belastingen en kosten

De Franse fiscus

La taxe Foncière

La taxe d’Habitation

Vuilafvoerbelasting

Rioolbelasting

La taxe sur la plus value

Vermogensbelasting

IFI Impôt sur la fortune immobiliere

Erfrechtkeuze

Erven door stiefkinderen

Erven door partner

Getrouwd, geregistreerd partnerschap, PACS of geen juridische status met partner

Nederlands levenstestament en algemene volmacht

De betaling van de koopsom

Aanbetaling

Nooit op de rekening van de makelaar, maar altijd op de derdenrekening van de     notaris

Antiwitwaswetgeving

Praktische informatie en tips

Exploitatie van een gîte of chambres d’hôtes

Financiering

Hypotheek voor een tweede woning

Hypotheek voor een maison principale

De cashbuyer krijgt altijd de voorkeur van een verkoper

Geen aansluiting op een waterleidingnet maar een eigen bron

Het kopen van een opknapper

C.U. Certificat d’Urbanisme

PLU Plan Local dÚrbanisme, bestemmingsplan

Plus Value bij een opknapper-2e woning

Het kopen van een opknapper als dat niet het ideaal van beide partners is

Het kopen van een goedkoop klushuis met het idee dat ooit met winst te verkopen

 

DEEL II

    Renovatiegids

    Fundamenten

    Vuilwaterafvoer

    Rioolaansluiting of septic tank

    Alternatieve systemen

    De cave, een lust of een last ?

    Radon

    Vloeren

    Begane grond

    In een fermette hoort een vloer van tomettes

    Ondergrond voor een vloer van tomettes

    Uitvlakken van een doorgezakte zoldervloer met lichtgewicht            beton

    Muren

    Kalk versus cement

    Traditioneel voegen murs en pierres

    Voegspecie

    Speciereceptuur

    Bronnen van klei-of leemaarde

    Gereedschap

    Pointmaster

    Voorbewerking van te renoveren muren zonder cementreparaties

    Verwijderen van vastzittende cementvoegen

    Soorten van voegen bij pierres apparentes

    De hand van de voeger

    Soorten van nabewerking

    Zeven van kleiaarde

    Volgorde van vullen van de betonmolen

    Doe-het-zelvers voegen van laag naar hoog

    Splitsteentjes

    Voeg nooit in de volle zon

    Voeg nooit bij (nacht-)vorst

    Risico’s

    De snelheid van uitharden van de specie

    Dilemma van een gleuvenvuller

    Vochtproblemen

    Optrekkend vocht

    Drainage

    Planten die schadelijk zijn voor muren en pierre

    Japanse duizendknoop

    Klimop, wilde wingerd en bramen, sluipmoordenaars voor oude         muren en pierrres

    Trappen

    Binnentrap

    Buitentrap

    Recyclage :

    Staldelen die een tweede leven krijgen als trap

    Dakbedekking

    Van een leien dakje in de Morvan ( column 2013)

    Opbouw dak

    De schoorsteen/schoorstenen

    Gainage van uw schoorsteen  en andere kacheltips ( column 2022)

    Dakgoten

    Zinkwerk en regenwaterafvoer

    Dakstoel-charpente

    Feest op zolder

    Glaswol versus steenwol

    Over boktorren, andere boorders en merules

    Over muurankers, trekstangen en steunberen (column 2024)

    Vergunningen

    Declaration Prealable (D.P.)

    Permis de Construire  (P.C.)

    Verschillen tussen D.P en C.P

    Fiscale consequenties bij uitbreiding van het woonoppervlak

    Bijlage 1 : checklist te hanteren door kandidaat-kopers

    Bijlage 2 : Randvoorwaarden voor de succesvolle     exploitatie van een gîte

     Bijlage 3: Landbouwcontract

     Bijlage 4 : Woordenlijst Frans-Nederlands

     Bijlage 5 : Testament keuze Nederlands erfrecht

     Bijlage 6 :  Bouwkundige woordenlijst                  Nederlands -Frans

  (Christian von Klösterlein , nederlanders.fr)

 Bijlage 7 : Onze projecten

     Bijlage 8 : Bronnen

 Epiloog

 Aantekeningen